
Prowincjusze i detaliści. Drobny handel i rzemiosło w rzeczypospolitej w XVII – początku XVIII wieku
28 października 2020
Teresa Witkowskacoments closed
Autor: Andrzej Klonder
Wydawca: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Miejsce: Warszawa
Rok wydania: 2020
Język: polski, streszczenie angielskie
Liczba stron: 162
Format: 160 x 236 mm
Okładka: miękka
ISBN: 978-83-66463-27-1
Andrzej Klonder historyk kultury materialnej dawnej Rzeczypospolitej od lat zajmuje się badaniami warunków życia jej mieszkańców, w szczególności kwestiami konsumpcji żywności i napojów, majątkiem ruchomym, standardem życia różnych grup społecznych. W swoich badaniach skupia uwagę głównie na mieszkańcach miast. Najnowsza książka Andrzeja Klondera dotyczy dwóch problemów w dotychczasowej historiografii traktowanych marginalnie. Po pierwsze – towarów i usług rzemieślniczych dostępnych w miastach (szczególnie w najliczniejszych w Koronie Polskiej ośrodkach małych i średnich); po drugie – oferty drobnego handlu detalicznego zarówno w miastach wielkich (np. Gdańsk, Warszawa, Kraków), jak i małych. Autor zagląda do wnętrza kramów, przedstawia asortyment towarów nabywanych przez mieszczan oraz klientów spoza miasta – szlachtę, chłopów. Analizuje przy tym zjawiska zachodzące w czasach burzliwych, w dobie wojen szwedzkich, kozackich, czy Wielkiej Wojny Północnej. Próbuje określić ich wpływ na stan usług i zaopatrzenia. Wreszcie porównuje ich standard z sytuacją w krajach sąsiednich, m.in. w Rzeszy Niemieckiej w XVII w. dotkniętej klęską Wojny Trzydziestoletniej (1618–1648).
prof. dr hab. Ryszard Szczygieł, UMCS Lublin
prof. dr hab. Andrzej Karpiński, IH PAN

Wokół bachtinowskiej teorii śmiechu. Perspektywa antropologiczna
28 października 2020
Teresa Witkowskacoments closedSeria: Biblioteka Etnografii Polskiej nr 61
Autorka: Alicja Soćko-Mucha
Wydawca: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Miejsce: Warszawa
Rok wydania: 2020
Język: polski, streszczenie angielskie
Liczba stron: 148
Format: 170 x 240 mm
Okładka: miękka
ISBN: 978-83-66463-26-4
Alicja Soćko-Mucha adiunkt w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, absolwentka etnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, filozofii Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie oraz Podyplomowych Studiów Muzeologicznych UJ. W pracy naukowej zajmuje się problemami antropologii komizmu i śmiechu oraz zagadnieniami niematerialnego dziedzictwa kulturowego, w szczególności religijnego, Krakowa. Od lat współpracuje z krakowskimi muzeami.
„Monografia Alicji Soćko-Muchy jest teoretycznym studium poświęconym omówieniu i charakterystyce bachtinowskiej koncepcji śmiechu, zrekonstruowanej na podstawie obszernej bazy źródłowej i opartej o metodologiczną interpretację etnologiczną. Koncepcja Bachtina lokuje się na styku kilku dziedzin humanistyki, w tym semiologii, antropologii, literaturoznawstwa, komunikacji, sytuując się w centrum współczesnej humanistyki jako znacząca i wpływowa dla wielu naśladowców i kontynuatorów jego metody badawczej.
Autorka podchodzi do analizy koncepcji Bachtina z perspektywy antropologa, koncentrując się na dociekaniach nad naturą i funkcją śmiechu, poświęcając najwięcej uwagi bachtinowskiej wizji kultury, szczególnie kultury ludowej, interpretacji karnawału jako elementu obrzędu przejścia oraz problemowi śmiechu rytualnego”.
Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Palecznego

Przedstawienia obrazowe jako wizualne formy przekazu w studiach archeologicznych. Przykład halsztackiej ceramiki malowanej z Domasławia
26 października 2020
Teresa Witkowskacoments closedAutorka: Małgorzata Markiewicz
Wydawca: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Miejsce: Wrocław
Rok wydania: 2020
Język: polski, streszczenie angielskie
Liczba stron: 235
Format: B5
Okładka: miękka
ISBN: 978-83-66463-21-9
Głównym problemem naukowym podjętym w publikacji jest obraz i analiza halsztackiej ceramiki malowanej z Domasławia w kontekście obrazu. Autorka wyraźnie zasygnalizowała swój nadrzędny cel badawczy we wstępie do książki: jest nim porównanie dwóch sposobów myślenia obrazowego: archaicznego, właściwego m.in. dla społeczeństw wczesnej epoki żelaza, oraz nowożytnego myślenia obrazowego. W pierwszym przypadku było to myślenie konkretne, przedpojęciowe, wyrażane za pośrednictwem obrazów m.in. na halsztackiej ceramice malowanej, w drugim zaś mamy do czynienia z jego interpretacją z perspektywy nowożytnego myślenia obrazowego o charakterze abstrakcyjnym i pojęciowym. Monografia nie ogranicza się do opracowania wąskiego zagadnienia archeologicznego, ale stanowi interdyscyplinarne studium łączące zagadnienia z pogranicza historii kultury i sztuki, filozofii, antropologii obrazu, psychologii postaci, geometrii i archeologii, które mieści się w obrębie visual studies, a dokładniej w ramach subdyscypliny, którą można nazwać “archeologią wizualną”.