dr hab. Andrzej Janeczek, prof. IAE PAN

Centre for History of Medieval and Modern Material Culture

an.janeczek@gmail.com; janeczek@iaepan.edu.pl

https://orcid.org/0000-0003-2867-0076

Academia.edu

Google Scholar 

Research interests:

I study the social and economic history of the Late Middle Ages and Early Modern Times and in particular the history of settlement, historical geography and historical cartography, urban issues, ethnic issues, migrations, cultural borderlands. The geographic area of research is Central and Eastern Europe, in particular the eastern lands of the Polish Republic, including Red Ruthenia.

Selected bibliography:

Books:

• Janeczek A. (1991). Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII w. Wrocław: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. 1993; wyd. 2: 1993, Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
  http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=56016
  http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=56015
• Janeczek A. (wyd.) (2005). Album civium Leopoliensium. Rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie 1388–1783. Poznań–Warszawa: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, t. I–II.
• Janeczek A. (wyd., przy współpr. B. Dybasia, Ł. Walczego) (2015). Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779–1783 = Die Josephinische Aufnahme von Galizien 1779–1783, t. 8, cz. A–B. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”.
• Janeczek A. (wyd., przy współpr. B. Dybasia, Ł. Walczego) (2017). Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779–1783 = Die Josephinische Aufnahme von Galizien 1779–1783, t. 9, cz. A–B–C. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”.
• Janeczek A. (wyd., przy współpr. B. Dybasia, Ł. Walczego) (2018) Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779–1783 = Die Josephinische Aufnahme von Galizien 1779–1783, t. 10, cz. A–B–C. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”.

Articles:

• Janeczek A. (1978). Polska ekspansja osadnicza w ziemi lwowskiej w XIV–XVI wieku. Przegląd Historyczny, 69(4), 597–622.
• Janeczek A. (1984). Exceptis schismaticis. Upośledzenie Rusinów w przywilejach prawa niemieckiego Władysława Jagiełły. Przegląd Historyczny, 75(3), 527–542.
• Janeczek A. (1985). Podhoraj – zaginiony gród pogranicza polsko-ruskiego. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 33(1–2), 3–28.
• Janeczek A., Swieżawski A. (wyd.) (1991). Rejestr poboru łanowego województwa bełskiego z 1472 r. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej,39(1), 27–55.
• Janeczek A. (1993–1994). Studia nad początkami Lwowa. Bilans osiągnięć i potrzeb badawczych. Rocznik Lwowski, [3], 7–36.
• Janeczek A. (1995). Miasta Rusi Czerwonej w nurcie modernizacji. Kontekst reform XIV–XVI w. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 43(1), 55–66.
• Janeczek A. (1996). Ciągłość w dobie zmian. Lubaczów jako środek zarządu terytorialnego w średniowieczu. Rocznik Lubaczowski 6, 20–31.
• Janeczek A. (1997). Nie tylko garnkami sławny. Potylicz w średniowieczu. Archaeologia Historica Polona, 5, 51–68.
• Janeczek A. (1999). Ulice etniczne w miastach Rusi Czerwonej w XIV–XVI wieku. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 47(1–2), 131–147.
• Janeczek A. (2002). New authority, new property, new nobility. The foundation of noble estates in Red Ruthenia during the fourteenth and fifteenth centuries. Quaestiones Medii Aevi Novae, 7, 77–125.
• Janeczek A. (2011). Spis urzędników, książka zażaleń. Z powodu pracy Myrona Kaprala, Urzędnicy miasta Lwowa w XIII–XVIII w., Spisy urzędników miejskich z obszaru dawnej Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, t. VII: Ziemie ruskie, z. 1: Lwów. Studia Źródłoznawcze, 49, 177–186.
• Janeczek A. (2011). Frontiers and borderlands in medieval Europe. Introductory remarks. Quaestiones Medii Aevi Novae, 16, 5–14.
• Janeczek A. (2011). Towns on the Frontier – the Frontier in Towns. Multiethnic Urban Communities in Red Ruthenia in Late Middle Ages. Quaestiones Medii Aevi Novae, 16, 235–264.
• Janeczek A. (2012). Listy dobrego urodzenia i dobrej sławy w procedurze nadawania prawa miejskiego Lwowa w XV wieku. Klio, 23, 89–116.
  http://dx.doi.org/10.12775/KLIO.2012.058
• Bukowski W., Janeczek A. (2013). Mapa józefińska Galicji (1779–1783) w przededniu edycji. Przedmiot i założenia programu wydawniczego. Studia Geohistorica. Rocznik Historyczno-Geograficzny, 1, 91–112.
• Janeczek A. (2015). Segregacja wyznaniowa i podział przestrzeni w miastach Rusi Koronnej (XIV–XVI w.). Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 63(2), 259–281.
• Janeczek A. (2016). Miasta prywatne na Rusi Koronnej do końca XV wieku. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych, 77, 143–178. http://dx.doi.org/10.12775/RDSG.2016.SI.07
• Janeczek A. (2019). Early Urban Communes under German Law in Halyč-Volhynian Rus’ (the Thirteenth to the Mid-Fourteenth Century). Acta Poloniae Historica, 119, 61–82. http://dx.doi.org/10.12775/APH.2019.119.04

Chapters in edited volumes:

• Janeczek A. (1993). System grodowo-terytorialny Rusi halickiej w źródłach późnego średniowiecza. W: S. Moździoch (red.), Lokalne ośrodki władzy państwowej w XI–XII wieku w Europie Środkowo-Wschodniej (143–157), Spotkania Bytomskie, 1. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
• Janeczek A. (1996). Granice a procesy osadnicze: średniowieczna Ruś Halicka w polu interferencji. W: M. Parczewski (red.), Początki sąsiedztwa. Pogranicze etniczne polsko-rusko-słowackie w średniowieczu (291–299). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Janeczek A. (2000). Między sobą. Polacy i Rusini na wspólnym pograniczu w XIV–XV w.. W: T. Chynczewska-Hennel, N. Jakowenko (red.), Między sobą. Szkice historyczne polsko-ukraińskie (37–55). Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej
• Janeczek A. (2001). Town and country in the Polish Commonwealth, 1350–1650. W: S. R. Epstein (red.), Town and country in Europe, 1300–1800 (156–175). Cambridge: Cambridge University Press.
• Janeczek A. (2001). Franciszek Bujak – historyk w nurcie życia. W: F. Bujak, Studia nad osadnictwem Małopolski, Wznowienia – Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 9 (207–233) Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• Janeczek A. (2002). Ile razy Przemyśl lokowano? Z zagadnień formowania gminy miejskiej na Rusi Halickiej w XIII–XIV wieku. W: T. Wasilewski (red.), Inter Orientem et Occidentem. Studia z dziejów Europy Środkowowschodniej ofiarowane Profesorowi Janowi Tyszkiewiczowi w czterdziestolecie pracy naukowej (103–115). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Janeczek A. (2002). Ząb kniazia Lwa. W kwestii wiarygodności przemyskiego przywileju wójtowskiego. W: C. Buśko [et al.], Civitas et villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej (177–189). Wrocław–Praha: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Archeologický ústav AV ČR.
• Janeczek A. (2003). Ethnische Gruppenbildungen im spätmittelalterlichen Polen. W: Th. Wünsch, A. Patschowsky (red.), Das Reich und Polen. Parallellen, Interaktionen und Formen der Akkulturation im hohen und späten Mittelalter, Vorträge und Forschungen, Band LIX (401–446). Ostfildern: Jan Thorbecke Verlag.
• Janeczek A. (2004). Ethnicity, religious disparity and the formation of the multicultural society of Red Ruthenia in the late Middle Ages. W: Th. Wünsch, A. Janeczek (red.), On the Frontier of Latin Europe. Integration and Segregation in Red Ruthenia, 1350–1600 (15–45). Warsaw: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
• Janeczek A. (2006). Civitas nova prope castrum. Lubaczów po lokacji Władysława Opolczyka (1376). W: M. Młynarska-Kaletynowa, J. Kruppé (red.), O rzeczach minionych. Scripta rerum historicarum Annae Rutkowska-Płachcińska oblata, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej, t. LXXI (99–122). Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
• Janeczek A. (2006). Kolonisationsströmungen im polnisch-reußischen Grenzgebiet von der Mitte des 14. bis zum 16. Jahrhundert. W: Hans-Werner Rautenberg (red.), Wanderungen und Kulturaustausch im östlichen Mitteleuropa. Forschungen zum ausgehenden Mittelalter und zur jüngeren Neuzeit, Völker, Staaten und Kulturen in Ostmitteleuropa ; Bd. 1 (29–58). München: Oldenbourg Wissenschaftsverlag.
• Janeczek A. (2006). Faktorie, powiaty i dwory. Trzy sfery miejskiego ruchu lokacyjnego na Rusi Czerwonej (XIII–XV wiek). W: C. Buśko, M. Goliński, B. Krukiewicz (red.), Procesy lokacyjne miast w Europie Środkowo-Wschodniej, Acta Universitatis Wratislaviensis, 2985 (421–445). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Janeczek A. (2008). Żydzi i Ormianie – dwie gminy religijno-prawne w krajobrazie etnicznym późnośredniowiecznej Polski. W: H. Manikowska, W. Brojer (red.), Animarum cultura. Studia nad kulturą religijną na ziemiach polskich w średniowieczu, t. 1: Struktury kościelno-publiczne (271–298). Warszawa: Instytut Historii PAN.
• Janeczek A. (2009). Migracje szlachty polskiej na Ruś – w poszukiwaniu awansu społecznego i majątkowego (XIV–XV w.). W: A. Szymczakowa (red.), Człowiek w średniowieczu. Między biologią a historią (149–167). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Janeczek A. (2010). Tłumacz lwowski. Z zagadnień komunikacji językowej w wieloetnicznym mieście późnego średniowiecza. W: A. Karpiński, E. Opaliński, T. Wiślicz (red.), Gospodarka, społeczeństwo, kultura w dziejach nowożytnych. Studia ofiarowane Pani Profesor Marii Boguckiej (203–222). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Janeczek A. (2010). Udział szlachty w kolonizacji Rusi Koronnej: migracje rodów i ich nowa własność (XIV–XV w.). Próba ujęcia syntetycznego. W: W. Zawitkowska, A. Pobóg-Lenartowicz (red.), Rody na Śląsku, Rusi Czerwonej i w Małopolsce: średniowiecze i czasy nowożytne. Stan badań, metodologia, nowe ustalenia (59–91). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Janeczek A. (2011). Die Modernisierung der Städte Rutheniens. Die Reformen des 14. – 16. Jahrhunderts. W: E. Mühle (red.), Rechtsstadtgründungen im mittelalterlichen Polen, Städteforschung A/81 (355–371). Köln: Böhlau.
• Janeczek A. (2011). Wie oft wurde Przemyśl gegründet? Zur Genese städtischer Gemeinden in der Haličer Rus’ im 13. – 14. Jahrhundert. W: E. Mühle (red.), Rechtsstadtgründungen im mittelalterlichen Polen, Städteforschung A/81 (339–354). Köln: Böhlau.
• Janeczek A. (2011). Zróżnicowanie etniczne wobec integracji państwowej i stanowej w późnośredniowiecznej Polsce. W: S. Gawlas (red.), Historia społeczna późnego średniowiecza. Nowe badania (359–385). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Janeczek A. (2011). Registers of new burghers of Lviv (Lemberg), 1388–1783. Concept of the digital edition. W: H. Flachenecker, J. Tandecki, K. Kopiński (red.), Quellen kirchlicher Provenienz. Neue Editionsvorhaben und aktuelle EDV-Projekte (333–346). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Janeczek A. (2013). Świadomość wspólnoty słowiańskiej w pełnym i późnym średniowieczu. W: K. A. Makowski, M. Saczyńska(red.), Słowianie – idea i rzeczywistość. Zbiór studiów (19–70). Poznań: Wydawnictwo Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Janeczek A. (2013). Staropolski układ komunikacyjny na mapie józefińskiej Galicji z lat 1779–1783. Szansa czy iluzja rekonstrukcji. W: J. Kamińska-Kwak (red.), Galicyjskie drogi i bezdroża. Studium infrastruktury, organizacji i kultury podróżowania (9–24). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Janeczek A. (2013). Pierwsze zdjęcie wojskowe Galicji (tzw. mapa Miega) z lat 1779–1783. Znaczenie, wartość źródłowa i perspektywy wykorzystania. W: J. Ostrowski, P. E. Weszpiński (red.), Kamienie milowe w kartografii, Z dziejów kartografii, t. XVII (193–213). Warszawa: Instytut Historii Nauki PAN.
• Janeczek A. (2013). Gmina prawa niemieckiego w przedlokacyjnym Przemyślu – we mgle wątpliwości i sporów badawczych. W: V. Nagirnyy, T. Pudłocki (red.), Przemyśl i ziemia przemyska w strefie wpływów ruskich, X – połowa XIV w., Colloquia Russica, ser. I, vol. 2 (224–234). Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.
• Janeczek A. (2014). Urban Communes, Ethnic Communities, and Language Use in Late Medieval Red Ruthenian Towns. W: M. Mostert, A. Adamska (red.), Uses of the Written Word in Medieval Towns. Medieval Urban Literacy II, Utrecht Studies in Medieval Literacy, 28 (19–35). Turnhout: Brepols.
• Janeczek A. (2014). Rękopiśmienna mapa cyrkułu zamojskiego z austriackiego Archiwum Wojennego i jej relacja do zdjęcia józefińskiego Galicji (1779–1783). W: B. Konopska, J. Ostrowski (red.), Dawne mapy jako źródła w badaniach geograficznych i historycznych, Z dziejów kartografii, t. XVIII (133–144). Warszawa: Instytut Historii Nauki PAN.
• Janeczek A. (2014). Kierunki handlu solą ruską w świetle spisu gościńców prasolskich z pierwszej połowy XVI wieku. W: A. Sochacka, P. Jusiak(red.), Scientia nihil est quam veritatis imago. Studia ofiarowane Profesorowi Ryszardowi Szczygłowi w siedemdziesięciolecie urodzin (311–337). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Janeczek A. (2016). The Landscape of the Region around Cherven’–Czermno in the Late Medieval and the Early Modern Period = Krajobraz okolic Czerwienia–Czermna w późnym średniowieczu i wczesnej nowożytności. W: M. Florek, M. Wołoszyn (red.), The Early Medieval Settlement Complex at Czermno in the Light of Results from Past Research (up to 2010). Material Evidence = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Podstawy źródłowe (141–194). Kraków–Leipzig– Rzeszów–Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN [et al.].
• Janeczek A. (2017). Początki i rozwój kolonizacji wołoskiej na Roztoczu: Lubycza i jej okolice w XV–XVI w.. W: M. Koper (red.), Ziemia lubycka. Geografia, historia, język, kultura (33–60). Lublin – Lubycza Królewska: Fotopia.
• Janeczek A. (2017). The Territorial Organization in Western Rus’ between High and Late Middle Ages = Organizacja terytorialna zachodnich ziem Rusi pomiędzy pełnym i późnym średniowieczem. W: M. Wołoszyn (red.), From Cherven’ Towns to Curzon Line = Od Grodów Czerwieńskich do linii Curzona, U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 3.1 (107–157). Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN [et al.]
• Janeczek A. (2018). The Landscape of the Region around Gródek (Former Stronghold Volhyn’) on Early Maps = Krajobraz okolic Gródka (dawnego grodu Wołyń) w świetle dawnych map. W: M. Wołoszyn (red.), The Early Medieval Settlement Complex at Gródek upon the Bug River in the Light of Results from Past Research (1952–1955) = Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952–1955), U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej = Frühzeit Ostmitteleuropas 4 (169–213). Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN [et al.].

Edited volumes:

• Editor of the book series „Collectio archaeologica, historica et ethnologica”:
  • Leciejewicz L. (2006), Opera selecta. Z dziejów kultury średniowiecznej Polski i Europy, Collectio archaeologica, historica et ethnologica, vol. I. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
  • Dąbrowska E. (2008), Groby, relikwie i insygnia. Studia z dziejów mentalności średniowiecznej, Collectio archaeologica, historica et ethnologica, vol. II. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
  • W. Łosiński (2008), Pomorze Zachodnie we wczesnym średniowieczu. Studia archeologiczne, Collectio archaeologica, historica et ethnologica, vol. III. Poznań: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
  • T. Dunin-Wąsowicz (2011), Drogami średniowiecznej Polski. Studia z dziejów osadnictwa i kultury, Collectio archaeologica, historica et ethnologica, vol. IV. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
  • T. Poklewski-Koziełł (2012), Studia o zamkach średniowiecznych, Collectio archaeologica, historica et ethnologica, vol. V. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
  • S. Suchodolski (2017), Moneta polska i obca w średniowieczu. Wybór prac, Collectio archaeologica, historica et ethnologica, vol. VI. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
• Wünsch Th., Janeczek A. (red.), On the Frontier of Latin Europe. Integration and Segregation in Red Ruthenia, 1350–1600 = An der Grenze des lateinisches Europa. Integration und Segregation in Rotreußen, 1350–1600. Warsaw: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
• Editor of an issue of Quaestiones Medii Aevi Novae, 16, 2011, „Frontiers and Borderlands in Medieval Europe”.