Informacje o projekcie
Tytuł projektu: Poprzez ciało w ruchu. Antropologiczne studium ucieleśnionych doświadczeń i zmiany tożsamości uczestniczek kultury fitness.
Numer projektu: UMO-2018/29/B/HS3/01563
Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki – grant OPUS
Słowa kluczowe: ciało, doświadczenie ucieleśnione, kobieca kultura fitness, komunikacja niedyskursywna, ruch, transmisja wiedzy kulturowej z ciała do ciała, zmiana tożsamości
Kierownik projektu: Dominika Czarnecka
Jednostka prowadząca projekt: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Kontakt: d.czarnecka@iaepan.edu.pl
Charakterystyka projektu
Projekt obejmuje badania nad ucieleśnionymi doświadczeniami i praktykami ruchu uczestniczek kultury fitness w Polsce. Głównym celem projektu jest zbadanie, jak zaangażowanie uczestniczek kultury fitness w praktyki ruchu wpływa na ich ucieleśnione doświadczenia i zmianę kobiecej tożsamości indywidualnej.
Na potrzeby projektu kobieca kultura fitness definiowana jest jako kultura ruchu, która w centrum zainteresownia stawia ciało w praktyce ruchu. W Polsce to kobiety tworzą największą grupę osób uczestniczących w grupowych praktykach fitness, stąd orientacja na kobiece doświadczenie. Studia nad kulturą fitness, procesami (re)definiowania i (re)produkowania wzorów kobiecości oraz procesami (re)konstruowania tożsamości w kulturze zachodniej i popularnych wyobrażeniach, oddnoszą się głównie do kobiecego wyglądu i ciała uprzedmiotowionego. Taka perspektywa może prowadzić do umacniania ujęć stereotypowych, które zniekształcają kobiecą kulturę ruchu. Chociaż ciało jest kluczowym elementem w konstrukcji tożsamości uczestniczek kultury fitness, nie może być ono ograniczane do ciała uprzedmiotowionego i kobiecych relacji z nim. Proponuję nowe, antropologiczne podejście, skupiające się na doświadczeniu, ucieleśnieniu i działaniu, ażeby przeanalizować zaangażowanie uczestniczek w praktyki ruchu i skutki tego zaangażowania w całej złożoności, wykraczającej daleko poza ciało uprzedmiotowione. W proponowanym przeze mnie ujęciu cielesność i ruch, które doświadczane są przez jednostkę subiektywnie, pierwszoosobowo i na wiele sposobów, mogą być traktowane jako narzędzia, poprzez które jednostka konstruuje interakcje z innymi podmiotami, a co za tym idzie, indywidualną i zbiorową tożsamość. Dodatkowo, czerpiąc inspirację z koncepcji ucieleśnionych praktyk ruchu Anne Birgitte Leseth, proponuję przeszerzenie zakresu badań, poprzez włączenie codziennych praktyk ruchu i analizowanie całości w ramach szerszego kontekstu przestrzenno-czasowego.
Wyniki projektu przyczynią się do pogłębienia refleksji nad współczesnymi procesami tożsamościowymi. Badania nad relacjami fitness-tożsamość kobiet pozwolą na szerszą diagnozę współczesnej kultury. Analiza aktywnego uczestnictwa kobiet w kulturze fitness w Polsce umożliwia kreatywne negocjowanie roli kobiecego ciała w kulturze i artykułowanie krytycznych interpretacji ucieleśnienia jako sposobu bycia-w-świecie.