Tworzenie historii średniowiecza w praktykach religijnych rzymskiego katolicyzmu i współczesnego pogaństwa w Polsce
Informacje o projekcie
Tytuł projektu: Tworzenie historii średniowiecza w praktykach religijnych rzymskiego katolicyzmu i współczesnego pogaństwa w Polsce
Numer projektu: NCN 2022/46/E/HS3/00118
Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki, Sonata Bis
Zespół badawczy: dr hab. Kamila Baraniecka-Olszewska (PI), dr Kaja Kajder, mgr Paweł Karolczyk
Jednostka prowadząca projekt: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Charakterystyka projektu
Tworzenie historii średniowiecza w praktykach religijnych rzymskiego katolicyzmu i współczesnego pogaństwa w Polsce Celem projektu są badania etnograficzne nad tworzeniem historii średniowiecza przez praktykę religijną. Będą one realizowane w trzech regionach Polski: Małopolsce, Wielkopolsce oraz na Pomorzu Zachodnim. Przedmiot studiów stanowić będą uroczystości rzymskokatolickie oraz współczesnych pogan i ich rola w interpretowaniu przeszłości. Rozważania nad miejscem religii w życiu społecznym od dłuższego czasu zdominowane są przez paradygmat sekularyzacyjny przypisujący jej coraz mniejsze znaczenie. Takie podejście badawcze ograniczyło również poszukiwania nowych obszarów, w których religia jest widoczna. Ten projekt oferuje badania nad jednym z takich obszarów – tworzeniem historii przez praktyki religijne. W tym celu wykorzystuje perspektywę post-sekularną umożliwiającą przyjrzenie się, jak koncepcje świeckiego i religijnego są definiowane oraz używane w praktyce społecznej, zależnie od sytuacji, potrzeb. Co więcej, takie ujęcie otwiera drogę do namysłu nad przenikaniem się tych porządków i prowadząc ostatecznie do podważenia dychotomii religijne – świeckie. Tym samym spojrzenie post-sekularne zachęca do wypracowania nowych kategorii interpretacyjnych, które pozwoliłyby wyjść poza paradygmat sekularyzacyjny. Empiryczne badania nad tworzeniem historii przez praktykę religijną oraz rolą tej historii w przestrzeni publicznej oferują możliwość rozwinięcia nowego podejścia do badań nad nierozpoznanymi miejscami religii w życiu społecznym.
Obrzęd dziadów w Gieczu 2023, fot. K. Baraniecka-Olszewska