Dr Alfred Twardecki, kustosz dyplomowany
Ośrodek Archeologii Starożytnej Grecji i Rzymu
alfredtwardecki(et)gmail.com
https://iaepan.academia.edu/AlfredTwardecki
Zainteresowania badawcze:
Archeologia, historia i filologia klasyczna, archeologia i historia północnych wybrzeży Morza Czarnego, epigrafika grecka, historia sztuki antycznej (Grecja i Rzym).
Wybrane publikacje:
Monografie
Katalogi zabytków:
- Łajtar A., Twardecki A. (2003). Catalogue des inscriptions Grecques du Musée National de Varsovie, Supplement II, The Journal of Juristic Papyrology, Varsovie.
- Bekhter A., Matkovskaya T., Tokhtasev S., Twardecki A. (2009a). Bosporan Funerary Stelae 2nd century BC – 3rd century AD, From the Collection of the Kerch History and Culture Reserve, Lapidary Collection, vol. III, book 2, part 1=Supplement I Bulletin of the National Museum in Warsaw, Kiev-Warsaw 2009 / Т. Матковская, А. Твардецки, С. Тохтасьев, А. Бехтер, Боспорские надгробия II в. до н.э. – III в.н.э. Из собрания керченского историко-культурного заповедника. Лапидарная коллекция. Книга 2. Часть I=Супплемент I Bulletin of the National Museum in Warsaw, Киев-Варшава (Russian-English bilingual edition). (lektura i komentarze ponad połowy greckich inskrypcji).
Przewodniki po wystawach:
- Twardecki A. (2002). Produkcja wina w starożytności. W: Dionizos w życiu i kulcie. Wystawa ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie (katalog wystawy) (29-35). Sosnowiec.
- Twardecki A. (2003). Inskrypcje greckie, folder Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa
- Twardecki A. (2004). Kariery zawodowych sportowców w starożytności w świetle źródeł epigraficznych. W: Sport i igrzyska olimpijskie w starożytności. Katalog wystawy: Olimpiada. Sport w sztuce greckiej od VI w. p.n.e. do V w. n.e.; Muzeum Narodowe w Warszawie 15.05.2004-15.07.2004 (44–49) [noty katalogowe inskrypcji greckich No 2 (epitafium Apolloniosa), No 152 (Epitafium Filona), No 153 (Epitafium sportowca Rufusa), No 154 (Inskrypcja dotycząca akweduktu św. Sokrata), No 155 (Epitafium Theodotosa)]. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie.
- Twardecki A. (2007). Galeria Sztuki Starożytnej. Egipt, Bliski Wschód. Przewodnik (opis greckich inskrypcji, ostrakonów i papirusów). Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie.
- Twardecki A. (2010). Język grecki: s. 29–32, noty katalogowe: s. 33, 35; Język łacński: s. 48–51, noty katalogowe: s. 52, 53, 55; Paleografia s. 56-59. W: Wieża Babel. Rzecz o językach i formach ich zapisu (katalog wystawy). Szczecin: Zamek Książąt Pomorskich.
- Twardecki A. (2015). Hoplici. O sztuce wojennej starożytnej Grecji / Hoplites. On the art of war of Ancient Greece. Warszawa.
Artykuły w czasopismach
- Twardecki A. (1987). Grecja a Wschód w świetle liryki archaicznej. Meander, 7-8, 375ff.
- Twardecki A. (1991). Król Midas – antyczna tradycja literacka a badania archeologiczne. Studia i Materiały Archeologiczne, 8, 65-121.
- Twardecki A. (1992). Marina – nowe polskie stanowisko archeologiczne w Egipcie. Próba lokalizacji na mapie Egiptu grecko-rzymskiego. Studia i Materiały Archeologiczne, 9, 107-118.
- Twardecki A. (1993). A new Funerary Stela in the Collection of the National Museum in Warsaw. Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 95, 156-158.
- Twardecki A. (1993) Weihinschrift für Hermes oder Souchos?. Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 99, 197-202.
- Twardecki A. (1994). Eine unpublizierte Inschrift aus Warschau. Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 102, 307-309.
- Twardecki A. (2000). Greek Christian Inscriptions in the Collections of the National Museum in Warsaw, Bulletin du Musée National de Varsovie, 41(1-4), 3-10.
- Twardecki A. ([2001] 2006). Greek Inscriptions Acquired for the National Museum in Warsaw by Professor Kazimierz Michałowski / Inskrypcje pozyskane dla Muzeum Narodowego w Warszawie przez Profesora Kazimierza Michałowskiego. Bulletin du Musée National de Varsovie, 42(1-4) [Volume dédié a la mémoire du professeur Kazimierz Michałowski], 129-142.
- Twardecki A. (2007). Tłumaczenie Narodzin Grecji Oswyna Murraya. Przekładaniec. Półrocznik Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową UJ, 18-19(1-2), 256–260.
- Twardecki A. (2008). Проблемы эпиграфики Боспорского царства на примере надписи KL 705 (Керченский музей) / Problemy epigrafiki Królestwa Bosporańskiego na przykładzie inskrypcji KL 705 (Muzeum Kerczeńskie). Novensia, 18-19, 351-363.
- Dolińska M., Górecki T., Reiche A., Twardecki A. (2013). Zbiory Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej a wykopaliska archeologiczne Muzeum Narodowego w Warszawie. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. Nowa Seria, 2(38), 30–55.
- Twardecki A. (2013). An early Christian pendant amulet (?) in the collection of the National Museum in Warsaw – a philological approach. Studies in Ancient Art and Civilization, 17, 365–369.
- Kotin M. A., Twardecki A., Zin’ko V. N. , Zin’ko A. V., A. Twardecki. (2014a). Issledovaniya na gorodishche Tiritaka i khore Nimfeya. Arkheologichni Doslidzhennya v Ukraini, 201, 39–40.
- А. Твардецький/А. В. Буйських/М. В. Новиченкова, Польсько-українська місія в Ольвії. Перші результати нового дослідницького проекту. In: Північне Причорномор’я за античної доби (на пошану С. Д. Крижицького) (Киев 2017) 45–52
- A. Twardecki, Polish archaeological mission «Olbia» of the National Museum in Warsaw. Activity in seasons 2016–2017. In: FORUM OLBICUM II. Пам’яті В. В. Крапівіної (до 150-річчя дослідження Ольвії) (Миколаїв 2018) 56–67
- А. В. Буйських/А. Твардецький/М. В. Новіченкова, Перші результати українсько- польського проекту по дослідженню римської цитаделі в Ольвії. In: Археологічні дослідження в Україні 2016 (Київ 2018) 146–147
- А. В. Буйських/А. Твардецький/М. В. Новиченкова, Про нові результати українсько-польського проекту по дослідженню римської цитаделі в Ольвії. In: Археологічні дослідження в Україні 2017 (Київ 2019) 149–152.
- А. Буйських/А. Твардецкий/М. Новиченкова, Цитадель римського часу в Ольвії: результати українсько–польського проекту. In: Археологічні дослідження в Україні 2018 (Київ 2020) 124–128.
- Twardecki A., Buiskhikh A. (2021). The Cherniakhov Culture in Olbia Pontica in the light of Polish-Ukrainian excavations 2016–2018. Sprawozdania Archeologiczne, 73(2), 251–273. http://dx.doi.org/10.23858/SA/73.2021.2.2166
- Twardecki A. (2021). (rec.) Gerda von Bülow, Sofija Petković (eds), Gamzigrad-Studien I. Ergebnisse der deutsch-serbischen Forschungen im Umfeld des Palastes Romuliana. Römisch-Germanischen Forschungen, Band 75, Wiesbaden 2020, Reihert Verlag, 414 pp., 123 illustrations b/w, 190 illustrations colour, 16 Tables and 15 Plates. Archaeologia Polona, 59, 203–212. http://dx.doi.org/10.23858/APa59.2021.2840
- Alfred Twardecki, Evheniya Yanish, Preliminary Results of Analysis of Osteological Material from the Polish-Ukrainian Excavations in Olbia (2016–2018), ACSS, 2022
Rozdziały lub artykuł w publikacjach książkowych zbiorowych
- Twardecki A. (1998). Kolekcja inskrypcji cyprosylabicznych z Gołuchowa. W: Materiały z sesji poświęconej trzydziestoleciu działalności Polskiej Misji Archeologicznej w Nea Pafos na Cyprze (27-28 III 1995) (169-179). Warszawa.
- Twardecki A. (1999). Inscriptions grecques acquises par le Musée Nationale de Varsovie lors des fuilles franco-polonaises a Edfou. W: Tell Edfou soixante ans apres. Actes du colloque franco-polonais, Le Caire – 15 octobre 1996 (83-93), Fouilles-polonaises 4. Le Caire.
- Twardecki A. (1999). Die Sammlung der griechischen Inschriften im Nationalmuseum zu Warschau. W: Atti, XI Congresso Internazionale di Epigrafia Greca e Latina, Roma, 18-24 settembre 1997 (739-746). Roma.
- Twardecki A. (2002). Inscription of the Phoderago (KL 1839). W: The Cimmerian Bosporus, Pontos, and Barbarian World in the Period of Antiquity and Middle Ages, The Materials of the Third Bosporan Readings (292-294). Kerch.
- Twardecki A. (2004). Inscription of the Phoderago reconsidered. W: The Materials of the Fifth Bosporan Readings (437-441). Kerch.
- Twardecki A. (2005). Four unpublished funerary stele from Pantikapaion. W: The Cimmerian Bosporus and Barbarian World in the Period of Antiquity and Middle Ages, period of destabilizations, catastrophes (300-305), Bosporan Readings, VI. Kerch.
- Twardecki A. (2007). Wheter Orphic nor philosopher /Ani Orfik, ani filozof. W: The Cimmerian Bosporus and Barbarian World in the Period of Antiquity and Middle Ages. Sanctuaries and Sacred Objects (361-368), Bosporan Readings, VIII. Kerch.
- Twardecki A. (2008). Hieromastor – an inquisitor or adviser? Hieromastor – inkwizytor czy doradca?. W: The Cimmerian Bosporus and Barbarian world in the Period of Antiquity and Middle Ages. Miliotaria (326-331),Bosporan Readings, IX . Kerch, 326–331.
- Twardecki A. (2009). Poetic epitaph for Glykarion, son of Glykarion, son of Glykarion (KL 439) / Poetyckie epitafium dla Glykariona, syna Glykariona, syna Glykariona (KL 439). W: Bosporan readings, X (540-547). Kerch.
- Twardecki A. (2010). Priest and Poet? (CIRB 118) / Kapłan i poeta? (CIRB 118)]. W: Bosporan readings, XI (519-525). Kerch.
- Twardecki A. (2011). Greek Poetry in Bosporan Kingdom / Poezja Grecka w Królestwie Bosporańskim. W: Bosporan readings, XII (458-463). Kerch.
- Twardecki A., Belik Yu. L., Zin’ko V.N., Zin’nko A.V. (2011) Issledovaniya Bosporskoi OAE / Badania Bosporskiej Konserwatorsko-Archeologicznej Ekspedycji. W: Arkheologichni Doslizhennya v Ukraini 2010 (117-118). Kiev: Institut Arkheologii NAN Ukrainy.
- Twardecki A. (2011). A Collegium of Hieroi in the Bosporan Kingdom?. W: Pontika 2008, Recent Research on the Northern and Eastern Black Sea in Ancient Times. Proceedings of the National Conference, 21st-26th April, 2008, Kraków (371-376). BAR International Series 2240, Chapter 46. Oxford: Archaeopress.
- Twardecki A. (2012). Greek metric inscription about fountain construction (KL 1279=CIRB 913)/ Grecka inskrypcja metryczna o konstrukcji z fonntanną (KL 1279=CIRB 913). Bosporan readings, XIII (501-507). Kercz.
- Twardecki A. (2013). Poezja Królestwa Bosporańskiego a proces akulturacji jego elit. W: R. Kulesza, M. Stępień, E. Szabat, M. Daszuta (red.), Świat starożytny. Państwo i społeczeństwo (131-145). Warszawa.
- Twardecki A. (2013). New Greek Inscription and Graffito from Tyritake. W: Bosporan Readings XIV, The Cimmerian Bosporus and barbarian world in the period of Antiquity and the Middle Ages (545-551), Bosporan Readings, XIV. Kerch.
- Twardecki A. (2013). Skarby sztuki. Muzeum Narodowe w Warszawie (16-19, 28-36). Warszawa, praca zbiorowa.
- Twardecki A. (2014). The Ancient site of Tyritake in the Cimmerian Bosporus, Polish excavations 2008-2013. W: A. Twardecki (red.), Tyritake, Antique Site at Cimmerian Bosporus, Proceedings of the international conference, Warsaw, 27-28 November 2013 (15-46). Warsaw.
- Twardecki Α. (2016). Polish excavations at Tyritake 2008-2014. A small revolution in archaic architecture. W: M. Manoledakis (red.), The Black Sea in the Light of New Archaeological Data and Theoretical Approaches, Proceedings of the 2nd International Workshop on the Black Sea in Antiquity held in Thessaloniki, 18-20 September 2015 (29-39). Oxford.
- Twardecki Α. (2016), Evidence of Foreign Citizens in the Bosporan Inscriptions. A second approach. W: Bosporan Elite and its Culture, Papers of the International Round Table, November 22-25, 2016 (30-40). Saint Petersburg.
Tłumaczenia
- Twardecki A. (1996). Plutarch, Czy stary człowiek powinien zajmować się polityką? (tłumaczenie z Greki i przypisy). W: Szymański M., Twardecki A., Cyceron, Plutarch: Pochwała starości. Warszawa: Unia Wydawnicza "Verum".
- Twardecki A. (2006). Wielki encyklopedyczny atlas. Historia świata (tłumaczenie z angielskiego s. 1–113). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Twardecki A. (2004). Oswyn Murray. Narodziny Grecji, tł. (z angielskiego, niemieckiego i Greki). Warszawa: Prószyński i S-ka.
Redakcje publikacji pokonferencyjnych
- Twardecki A. (red.). (2014). Tyritake, Antique Site at Cimmerian Bosporus; Proceedings of the international conference, Warsaw, 27-28 November 2013. Warsaw.
Redakcje katalogów zabytków
- Bekhter A., Matkovskaya T., Tokhtasev S., Twardecki A. (red.). (2009). Bosporan Funerary Stelae 2nd century BC – 3rd century AD, From the Collection of the Kerch History and Culture Reserve, Lapidary Collection, vol. III, book 2, part 1=Supplement I Bulletin of the National Museum in Warsaw, Kiev-Warsaw 2009 / Т. Матковская, А. Твардецки, С. Тохтасьев, А. Бехтер, Боспорские надгробия II в. до н.э. – III в.н.э. Из собрания керченского историко-культурного заповедника. Лапидарная коллекция. Книга 2. Часть I=Супплемент I Bulletin of the National Museum in Warsaw, Киев-Варшава (Russian-English bilingual edition).
Wybrane wystawy
- „Polacy w Olbii”, 1-28 lutego 2023 r., organizatorzy: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk oraz Muzeum Łazienki Królewskie; Galeria plenerowa Muzeum Łazienki Królewskie.
Organizacja konferencji międzynarodowych
- Tyritake – antique site at Cimmerian Bosporus, Międzynarodowa Konferencja: Warszawa, 27-28 Listopada 2013, Muzeum Narodowe w Warszawie
- “Olbia in Hunnic period", konferencja międzynarodowa 5-6 listopada 2021, Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Aktualnie prowadzone projekty:
- „Antyczne Zabytki Morza Czarnego”.
Projekt skupia się przede wszystkim na prowadzeniu prac wykopaliskowych na stanowisku Olbia Pontica we współpracy z Instytutem Archeologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. W ramach projektu przewidziane są także publikacje, organizacja konferencji międzynarodowych a także wystaw zabytków pozyskanych w trakcie wykopalisk.
Wybrane ukończone projekty:
- „Wykopaliska na stanowisku Tyritake” (Kercz, Krym, Ukraina) zakończone w 2014 roku w konsekwencji okupacji Krymu przez Federację Rosyjską.
- „Galeria Faras” (2014).
Nagrody:
- 2009 Nagroda Dyrektora MNW;
- 2010 Nagroda Grand Prix 2010 Ministra Kultury Autonomicznej Republiki Krymu (Ukraina) za 1 część katalogu „Bosporan Funerary Stelae”;
- 2010 Nagroda Dyrektora MNW;
- 2013 Srebrny Krzyż Zasługi;
- Finalista w kategorii „Wydarzenie” w konkursie Wydarzenie Historyczne 2014 roku (Otwarcie Galerii Faras);
- Sybilla 2014, 1 nagroda za najlepszą wystawę w kategorii wystawy historyczne i archeologiczne w Polsce, w roku 2014 (Galeria Faras);
- Sybilla 2014, Grand Prix za najlepsze wydarzenie muzealne roku (Galeria Faras);
- 2015 Nagroda Dyrektora MNW.
Stypendia:
- Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW;
- Deutscher Akademischer Austausch Dienst (Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej);
- gość École française d’Athènes.
Członkostwo w organizacjach:
- Polskie Towarzystwo Historyczne, sekcja starożytnicza;
- Związek Muzealników Polskich;
- Association Internationale d’Épigraphie Grecque et Latine.